(Quanlynhanuoc.vn) – Đầu tư công luôn gắn liền với chức năng quản lý nhà nước và ảnh hưởng quyền lợi của toàn xã hội. Những bất cập từ cơ chế, từ năng lực quản lý… ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực hiện pháp luật về đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh nói chung, Sở Kế hoạch và Đầu tư nói riêng. Do đó, xây dựng phương hướng và giải pháp cụ thể nhằm hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật đầu tư công là nhiệm vụ cấp bách và cần thiết.
Đặt vấn đề
Trong bối cảnh kinh tế thị trường phát triển, đầu tư công đã trở thành một trong những cách hiệu quả nhất để tăng cường phát triển kinh tế – xã hội. Đầu tư công là một trong những yếu tố đóng vai trò quan trọng và quyết định đối với tăng trưởng kinh tế. Hoạt động này được tập trung chủ yếu vào xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế kỹ thuật, giáo dục, y tế, xóa đói giảm nghèo.
Ngoài ra, đầu tư công là một trong những phương tiện quan trọng để thúc đẩy sự phát triển kinh tế của một quốc gia. Các khoản đầu tư này có thể bao gồm việc xây dựng, sửa chữa hoặc nâng cấp các cơ sở hạ tầng như đường, cầu, đường sắt, sân bay, cảng biển, đường ống dẫn dầu, điện, nước, trường học, bệnh viện và các công trình khác. Tầm quan trọng của đầu tư công nằm ở việc nó giúp tạo ra môi trường thuận lợi cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh, du lịch và đời sống của người dân. Nó cũng giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của một quốc gia trên thị trường quốc tế bằng cách cải thiện năng lực cơ sở hạ tầng. Đầu tư công cũng có thể giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo ra việc làm và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân thông qua việc tạo ra các dự án hạ tầng mới, tăng năng suất lao động và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Tuy nhiên, để đầu tư công thực sự mang lại giá trị, đòi hỏi việc áp dụng pháp luật về đầu tư công trở nên cần thiết và quan trọng hơn bao giờ hết.
Đầu tư công đang là một vấn đề được Nhà nước và Nhân dân đặc biệt quan tâm. Những quốc gia càng phát triển thì càng quan tâm đến đầu tư công. Nhờ đầu tư công, cơ sở hạ tầng của sản xuất và xã hội ngày càng phát triển, đời sống Nhân dân ngày càng được nâng cao. Tại TP. Hồ Chí Minh, kết quả thực hiện pháp luật đầu tư công những năm qua đã đạt nhiều kết quả tích cực, nhất là kết quả thực hiện các nghị quyết của HĐND TP. Hồ Chí Minh, trong đó năm 2022 là năm thứ hai triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2022 được HĐND TP. Hồ Chí Minh thông qua là 35.516,968 tỷ đồng; UBND Thành phố đã giao kế hoạch vốn là 29.464,008 tỷ đồng, đạt 82,95%. Tuy nhiên, tính đến ngày 12/8/2022, Thành phố mới giải ngân đạt tỷ lệ 29% so với tổng kế hoạch vốn được giao. Nhiều công trình trọng điểm trên địa bàn thành phố có tiến độ giải ngân chậm; công tác bồi thường giải phóng mặt bằng nhiều dự án còn chậm, kéo dài ảnh hưởng đến tiến độ bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư để tiến hành thi công1.
Để thực hiện tốt các dự án đầu tư công trên cơ sở Nghị quyết số 99/NQ-HĐND ngày 19/10/2021 về ban hành kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; những vấn đề có liên quan lĩnh vực đầu tư công khi thực hiện tổ chức chính quyền đô thị tại TP. Hồ Chí Minh theo Nghị quyết số 131/2020/QH14 ngày 16/11/2020 của Quốc hội (khóa XIV) và Nghị định số 33/2021/NĐ-CP ngày 29/3/2021 của Chính phủ, Thành phố đã thông qua hoạt động giải trình để các sở (Sở Kế hoạch và đầu tư), ban, ngành, cơ quan chức năng có liên quan của Thành phố, UBND các quận, huyện và thành phố Thủ Đức, các đơn vị chủ đầu tư dự án thấy rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc thực hiện pháp luật về đầu tư công trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là trong việc tăng cường tính minh bạch, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa hiệu quả của đầu tư công. Bên cạnh đó, việc thực hiện chính sách, pháp luật đầu tư công tại các dự án đầu tư cũng đòi hỏi sự liên kết và phối hợp giữa các đơn vị, cơ quan chức năng và người dân để đạt được mục tiêu phát triển chung của thành phố.
Thực trạng thực hiện pháp luật về đầu tư công tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh
Việc triển khai thực hiện các quy định pháp luật về đầu tư công bảo đảm tuân thủ theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2019 và các văn bản hướng dẫn. Trong quản lý điều hành đầu tư công, các dự án đầu tư từ nguồn vốn ngân sách thành phố được bố trí kế hoạch đầu tư công hằng năm đều bảo đảm về mặt chủ trương đầu tư, phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội; bảo đảm phù hợp với quy hoạch xây dựng và có đầy đủ các thủ tục theo quy định. Trong đó đã tập trung cho các dự án ODA, vốn góp ngân sách thành phố tham gia thực hiện dự án PPP, các công trình chuyển tiếp có khả năng hoàn thành trong năm; các dự án đầu tư phát triển hạ tầng xã hội: giáo dục đào tạo, y tế. Qua đó đã tạo nguồn lực cho các công trình, dự án trọng điểm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, góp phần giải quyết những yêu cầu bức thiết về ùn tắc giao thông, giảm ngập nước, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giáo dục, y tế và thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội của thành phố.
Chấp hành các quy định trong việc lập, thẩm định, tham mưu quyết định chủ trương đầu tư các dự án đầu tư phù hợp quy định pháp luật về đầu tư công. Trong giai đoạn 2021 – 2025, UBND Thành phố trình HĐND Thành phố quyết định chủ trương đầu tư 11 dự án mới, trong đó có 4 dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương,2 gồm: (1) Dự án Xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường Tham Lương – Bến Cát – rạch Nước Lên (kết nối tỉnh Long An qua sông Chợ Đệm và tỉnh Bình Dương, tỉnh Đồng Nai qua sông Sài Gòn); (2) Dự án Xây dựng nút giao thông An Phú, Thành phố Thủ Đức; (3) Dự án Xây dựng, mở rộng Quốc lộ 50, huyện Bình Chánh và (4) Dự án Đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo và mua sắm trang thiết bị cho 146 trạm y tế tuyến xã, TP. Hồ Chí Minh. Các dự án khi trình cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư đều được thẩm định, đủ điều kiện quyết định chủ trương đầu tư dự án, đầy đủ các nội dung được quy định của Luật Đầu tư công và Nghị định số 40/2020/NĐ-CP.
Chấp hành các quy định trong việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn; phân bổ vốn đầu tư công chi tiết cho từng dự án bảo đảm đáp ứng điều kiện được bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn quy định tại Luật Đầu tư công năm 2019.
Việc chấp hành các quy định trong việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn được Sở Kế hoạch và Đầu tư và UBND Thành phố bố trí phù hợp với Luật Đầu tư công năm 2019 và các nghị định có liên quan; Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 và Quyết định số 1535/QĐ-TTg ngày 15/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ, tuân thủ hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hằng năm. Đồng thời, việc chấp hành các quy định trong việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn; phân bổ vốn đầu tư công chi tiết cho từng dự án được Sở Kế hoạch và đầu tư thực hiện bảo đảm đúng nguyên tắc, định hướng đã được thông qua tại Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 -2025 và Nghị quyết số 30/NQ-HĐND ngày 25/6/2021 của HĐND Thành phố. Trong đó, các dự án được bố trí vốn hàng năm đều được rà soát, bảo đảm đáp ứng điều kiện được bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn quy định tại Điều 53 Luật Đầu tư công năm 2019 và không vượt quá mức vốn đã được HĐND Thành phố thông qua tại kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Thành phố.
Ngoài ra, việc phân bổ vốn đầu tư công chi tiết cho từng dự án bảo đảm đáp ứng điều kiện được bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn quy định tại Luật Đầu tư công năm 2019. Căn cứ nhu cầu và khả năng cân đối nguồn vốn giai đoạn 2021-2025 nêu trên, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Thành phố được HĐND Thành phố thông qua tại Nghị quyết số 99/NQ-HĐND ngày 19/10/2021 theo nguyên tắc, thứ tự ưu tiên và phương án bố trí vốn như sau: bố trí vốn để hoàn ứng trước (nếu có); bố trí vốn đối ứng cho các dự án chuyển tiếp sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài theo tiến độ được phê duyệt; bố trí vốn ngân sách thành phố tham gia các dự án chuyển tiếp theo phương thức đối tác công tư; bố trí vốn ngân sách thành phố đối ứng cho các dự án sử dụng nguồn vốn ngân sách trung ương được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 nguồn vốn ngân sách trung ương tại Quyết định số 1535/QĐ-TTg. Bố trí vốn cho các dự án trong các chương trình đặc thù của Thành phố bao gồm: vốn cho các dự án xây dựng trường mầm non thực hiện chương trình huy động vốn, cho vay theo Quyết định số 41/2014/QĐ-UBND ngày 26/11/2014 của UBND Thành phố; vốn cho chương trình kích cầu đầu tư; vốn điều lệ bổ sung cho các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách. Bố trí vốn cho các dự án đang thực hiện chuyển tiếp từ giai đoạn 2016-2020 sang giai đoạn 2021-2025 và phần vốn dự kiến tăng thêm. Vốn thực hiện nhiệm vụ lập quy hoạch TP. Hồ Chí Minh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và các công tác lập quy hoạch khác thuộc đối tượng của Luật Đầu tư công năm 2019.
Các chương trình, dự án, đối tượng đầu tư công cấp bách thuộc các dự án chuyển tiếp, các dự án đã có chủ trương đầu tư, các chương trình, dự án đề xuất chủ trương đầu tư mới, các đối tượng đầu tư công khác trong giai đoạn 2021-2025 theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2019 phục vụ mục tiêu, định hướng phát triển trong chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội và quy hoạch của Thành phố theo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 – 2025 sau khi đã hoàn tất các thủ tục bảo đảm đủ điều kiện để bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn theo quy định.
Kết quả thực hiện đầu tư công trong những năm gần đây mặc dù có hiệu quả tích cực hơn so với năm 2020. Tuy nhiên, so với yêu cầu của Chính phủ, của lãnh đạo thành phố và bối cảnh hiện nay thì vẫn chưa đạt yêu cầu. Trong đó, những tồn tại chủ yếu của thực hiện đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh tập trung vào các vấn đề sau:
Thứ nhất, tình hình giải ngân vốn đầu tư công từ ngân sách nhà nước chưa hiệu quả, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện đầu tư công của Thành phố. Kết quả giải ngân năm 2021 và 2022 chưa đạt yêu cầu so với yêu cầu của Chính phủ và của Thành phố. Trong năm 2021, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 85,27% so với yêu cầu; riêng trong năm 2022, tỷ lệ này giảm còn 71,9% và tỷ lệ giải ngân trong năm 2023 (95%) chỉ là dự báo và cam kết hành động chứ chưa phải là kết quả từ thực tiễn thực hiện3.
Thứ hai, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chưa hiệu quả. Trong năm thành phố đã bố trí vốn để thực hiện cho 69 dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư độc lập với tổng số vốn là 4.185 tỷ đồng, chiếm 12% tổng kế hoạch vốn ngân sách thành phố (số liệu này chưa bao gồm vốn bồi thường được tính chung trong dự án xây lắp). Với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Thành phố và quyết tâm thực hiện của các ngành, các cấp, đến nay, các dự án này đã giải ngân được là 3.590 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 85,8% tổng kế hoạch đã giao. Tuy nhiên, công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của các đơn vị chủ đầu tư trên địa bàn thành phố nhìn chung còn chậm so với tiến độ dự kiến, gây ảnh hưởng đến tiến độ thi công và giải ngân của các dự án xây lắp liên quan.
Tại Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ giao “Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương, địa phương liên quan dự thảo Nghị quyết của Chính phủ tháo gỡ các vướng mắc (đối với các nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Do đó, một số dự án chưa thể phê duyệt dự án, phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật do chưa có Bộ đơn giá xây dựng và thực hiện Nghị định số 68/NĐ-CP ngày 14/8/2020 của Chính phủ còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Ngay sau khi nhận được hướng dẫn của Bộ Xây dựng, UBND Thành phố đã ban hành Quyết định số 2207/QĐ-UBND ngày 18/6/2019 về việc công bố giá ca máy và thiết bị thi công xây dựng; đơn giá nhân công xây dựng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh để các dự án có cơ sở thực hiện phê duyệt dự án, phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật. Tuy nhiên, thời gian chờ hướng dẫn của Bộ Xây dựng để có đủ cơ sở pháp lý thực hiện thẩm định, phê duyệt dự án đã ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án.
Từ thực tiễn thực hiện đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh, có thể chỉ ra các nguyên nhân của tồn tại, hạn chế, như sau: do sự bất cập trong các quy định của pháp luật về đầu tư công. Các quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn nhiều bất cập dẫn đến thủ tục rườm rà và phức tạp. Cụ thể là các vướng mắc trong việc xác định đối tượng được bồi thường, loại đất để tính bồi thường và các quy định pháp lý về sử dụng đất. Trong các trường hợp này, phải báo cáo, xin ý kiến nhiều lần (kể cả xin ý kiến các cơ quan Trung ương) nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Tình hình thu ngân sách nhà nước không đạt so với dự toán do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 dẫn đến việc thu ngân sách của trung ương và TP. Hồ Chí Minh gặp biến động, ảnh hưởng đến việc thực hiện các nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước nói chung và chi đầu tư công nói riêng. Trong khi đó, các quy định của pháp luật chưa kịp thời điều chỉnh hoặc chưa có quy định hướng dẫn thực hiện ảnh hưởng đến kế hoạch thi công của nhà thầu (như quản lý chi phí, hợp đồng xây dựng…).
Trong quá trình thực hiện đầu tư công, những bất cập của pháp luật, công tác dự báo nhu cầu, kế hoạch vốn chưa sát với tình hình triển khai thực tế của các dự án… dẫn đến yêu cầu phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, kế hoạch đầu tư. Việc điều chỉnh chủ trương và kế hoạch đầu tư phải tuân thủ quy định chặt chẽ của pháp luật và được cơ quan có thẩm quyền phê chuẩn thì dự án mới được tiếp tục thực hiện. Do đó, việc giải ngân vốn đầu tư trong các trường hợp phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, kế hoạch đầu tư bị chậm trễ; từ đó ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án.
Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn ODA, quy trình, thủ tục quản lý và sử dụng vốn ODA còn phức tạp; thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, thủ tục gia hạn, đàm phán, ký kết Hiệp định vay còn mất nhiều thời gian. Đối với công tác giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vốn ODA cấp phát từ ngân sách trung ương và nguồn vốn ODA vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ, một số vướng mắc trong các quy định liên quan vốn đầu tư công, vốn nước ngoài, tính “vênh” giữa quy định pháp luật liên quan quản lý và sử dụng vốn vay ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài với chính sách của các nhà tài trợ nước ngoài.
Công tác quản lý của nhà nước về đầu tư công chưa hiệu quả, các sở, ngành chưa phối hợp chặt chẽ với các chủ đầu tư để hướng dẫn, hoàn thiện dẫn đến tình trạng “vốn chờ dự án” cũng như việc trả hồ sơ của chủ đầu tư để đề nghị bổ sung, chỉnh sửa nhiều lần, dẫn đến khi hoàn thiện được hồ sơ là đã cận kề thời gian tổ chức thẩm tra, trình cấp có thẩm quyền quyết định, đặc biệt là các nội dung thuộc thẩm quyền của HĐND Thành phố. Bên cạnh đó, một số chủ đầu tư có thay đổi nhân sự dẫn đến có khó khăn trong công tác phối hợp giữa chủ đầu tư và nhà thầu.
Vẫn còn một số chủ đầu tư đã có khối lượng thực hiện nhưng chưa hoàn tất thủ tục giải ngân với Kho bạc Nhà nước Thành phố. Ngoài ra, một số dự án còn chậm trong các công tác nghiệm thu hoàn thành, quyết toán dự án, điều chỉnh dự án, điều chỉnh thiết kế bản vẽ thi công, dự toán. Các chủ đầu tư chưa thực sự quan tâm đúng mực đến công tác kiến nghị, giải quyết, tháo gỡ các khó khăn vướng mắc cố hữu của các dự án chuyển tiếp đã kéo dài nhiều năm dẫn đến nghịch lý “có tiền nhưng không “tiêu” được”. Việc đăng ký bố trí vốn chưa được các chủ đầu tư thực hiện chưa sát với thực tế (đăng ký vừa đủ làm để không bị giải ngân thấp). Có dự án đã kéo dài nhiều năm, vượt mốc thời gian thực hiện theo quy định cũng như quyết định đầu tư của cấp có thẩm quyền nhưng không được các chủ đầu tư đề xuất bố trí đủ vốn để hoàn thành dự án trong năm.
Ngoài ra, chủ đầu tư chưa phối hợp tốt với các địa phương trong công tác khái toán tổng mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dẫn đến việc đề xuất tổng mức đầu tư cho công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thường thấp hơn so với thực tế. Một số chủ sử dụng đất không hợp tác hoặc không tìm được người sử dụng đất phải áp dụng các biện pháp hành chính để thực hiện, công tác kiểm đếm đo đạc tốn nhiều thời gian…
Giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh
Một là, tiếp tục hoàn thiện pháp luật về đầu tư công theo hướng tăng cường phân cấp ở quy trình thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn, thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư; tăng cường trách nhiệm của người quyết định chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, tăng cường trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong hoạt động đầu tư công. Tuy nhiên, các quy định của pháp luật vẫn còn một số bất cập, làm ảnh hưởng đến thực tiễn thực hiện pháp luật về đầu tư công. Theo đó, những giải pháp cụ thể hằm hoàn thiện các quy định về đầu tư công, góp phần thúc đẩy hoạt động thực hiện pháp luật về đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh là: thống nhất giữa Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước về thủ tục thực hiện việc cải tạo các dự án đầu tư công bị ảnh hưởng do thiên tai; bổ sung quy định trong Luật Đầu tư công năm 2019 về kế hoạch giải ngân vốn hằng năm; bổ sung quy định về cân đối vốn đầu tư công trong trường hợp dự án thực hiện trong nhiều năm; tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập để không bị ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án đầu tư công; bổ sung quy định về phân cấp triệt để thẩm quyền của cơ quan thực hiện nhiệm vụ đầu tư công.
Bên cạnh các giải pháp chung về hoàn thiện pháp luật đầu tư công, các giải pháp cụ thể về hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư công giúp Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh phát huy tối đa hiệu quả đầu tư công, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong việc xây dựng nghị quyết thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14 của Quốc hội; trong đó có đề xuất nhiều cơ chế mạnh mẽ để nâng cao hiệu quả công tác đầu tư công và xã hội hóa đầu tư.
Hai là, nâng cao năng lực, trình độ, kinh nghiệm, kỹ năng của đội ngũ cán bộ, công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh trong việc thực hiện pháp luật về đầu tư công. Trong công tác xét tuyển cán bộ, công chức, viên chức, cần xây dựng cụ thể các tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức chính trị và các kỹ năng cụ thể cho từng vị trí việc làm tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố. Bên cạnh đó, việc tổ chức thi tuyển hay xét tuyển cần bảo đảm sự công bằng và khách quan nhằm thu hút đội ngũ nguồn nhân lực có trình độ và năng lực.
Cần bố trí công tác phù hợp và linh hoạt, phù hợp trình độ chuyên môn và sở trường của đội ngũ cán bộ; xây dựng định mức cho từng vị trí việc làm và dùng tiêu chí này để thực hiện công tác thi đua, khen thưởng và xử lý kỷ luật cán bộ, công chức tại cơ quan. Tổ chức bỏ phiếu tín nhiệm trên nguyên tắc dân chủ và khách quan, cần đặt ra chỉ tiêu tối thiếu cho đội ngũ cán bộ có chuyên môn, cán bộ trẻ được nằm trong quy hoạch lãnh đạo của Sở, tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ có năng lực chuyên môn, cán bộ trẻ có cơ hội phấn đấu và phát huy khả năng lãnh đạo. Thường xuyên tổ chức hoặc phối hợp tổ chức các lớp bồi dưỡng, các hội thảo, hội nghị khoa học để cập nhật kiến thức về đầu tư công, học hỏi kinh nghiệm quản lý về đầu tư công tại các địa phương hoặc các quốc gia phát triển; thường xuyên tổ chức bồi dưỡng đạo đức, chính trị để đội ngũ cán bộ thấm nhuần tư tưởng, tăng cường tính trung thực, liêm chính trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao.
Ba là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về đầu tư công trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Tăng cường theo dõi, kiểm tra giám sát việc thực hiện chương trình hành động về thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, theo đó cụ thể hóa các nhiệm vụ mang tính đặc thù của công tác quản lý, điều hành và giải ngân vốn đầu tư công, phù hợp với thực tiễn, đồng thời hạn chế tối đa việc vốn giải ngân chủ yếu dồn vào các tháng cuối năm. Duy trì đều đặn việc thực hiện giao ban giải ngân kế hoạch vốn hằng tháng kết hợp với việc bảo đảm hoạt động liên tục của 3 tổ công tác để tập trung rà soát tiến độ, phát hiện và giải quyết kịp thời các vướng mắc,khó khăn. Kiểm tra, giám sát tiến độ tại hiện trường, từng đơn vị phải chịu trách nhiệm công tác triển khai, giải ngân; thực hiện linh hoạt điều hành kế hoạch vốn, điều hòa nội bộ và bổ sung vốn cho các dự án có tiến độ nhanh, hấp thụ vốn tốt.
Bốn là, phối kết hợp chia sẻ dữ liệu, trao đổi thông tin thực hiện pháp luật về đầu tư công giữa các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức khác khi tham gia thực hiện đầu tư công. Giao cho Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố chịu trách nhiệm chính trong việc chia sẻ dữ liệu, trao đổi thông tin thực hiện pháp luật về đầu tư công. Chỉ định một cán bộ làm đầu mối phụ trách kết nối và chia sẻ dữ liệu về đầu tư công; công khai số điện thoại, địa chỉ thư điện tử, tên và vị trí, chức năng cán bộ đầu mối phụ trách cho các cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan. Cán bộ đầu mối phụ trách có trách nhiệm tiếp nhận, phối hợp, xử lý các vấn đề về kết nối, chia sẻ dữ liệu của cơ quan, đơn vị mình đối với cơ quan, đơn vị bên ngoài về đầu tư công trên địa bàn thành phố. Tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin; các quy định về quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến dữ liệu; quyền riêng tư của tổ chức, cá nhân. Bảo đảm dữ liệu chia sẻ phải có khả năng gửi, nhận, lưu trữ, xử lý được bằng thiết bị số.
Năm là, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đầu tư công trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh. Tăng cường việc cập nhật văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư công do cơ quan nhà nước ở trung ương và của thành phố ban hành. Các văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư công nên được cập nhật trên cổng thông tin chung về đầu tư công tại thành phố (trên trang điện tử của UBND Thành phố hoặc của Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố). Tăng cường công tác tuyên truyền, phố biến và giáo dục pháp luật về đầu tư công tại địa bàn các quận, huyện và các đơn vị cơ sở. Theo đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Sở Tư pháp cùng các sở, ban, ngành định kỳ tổ chức các chương trình, buổi tuyên truyền pháp, phổ biến và giáo dục pháp luật về đầu tư công bằng các hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến. Tích cực chuyển đổi cách thức tuyên truyền, phố biến và giáo dục pháp luật về đầu tư công trên các nền tảng công nghệ (mạng xã hội, bài viết hoặc các ứng dụng phát sóng trực tiếp), bảo đảm người dân thuận tiện trong việc tiếp cận quy định của pháp luật về đầu tư công.
Kết luận
Để nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về đầu tư công tại TP. Hồ Chí Minh, cần triển khai đồng thời nhiều giải pháp như hoàn thiện các bất cập trong quy định của Luật Đầu tư năm 2019 và các văn bản khác có liên quan; nâng cao năng lực, trình độ, kinh nghiệm, kỹ năng của đội ngũ cán bộ, công chức tại Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh trong việc thực hiện pháp luật về đầu tư công; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về đầu tư công nói chung trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh nói riêng; phối kết hợp chia sẻ dữ liệu, trao đổi thông tin thực hiện pháp luật về đầu tư công giữa các cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức khác khi tham gia thực hiện đầu tư công và đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về đầu tư công trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh nhằm bảo đảm nâng cao việc thực hiện pháp luật về đầu tư công, bảo đảm tính khả thi và an toàn pháp lý trong quá trình thực tiễn thực hiện pháp luật về đầu tư công trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.
